I C 827/19 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Rejonowy w Świdnicy z 2019-09-17
Sygn. akt I C 827/19
WYROK ZAOCZNY
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 września 2019 roku
Sąd Rejonowy w Świdnicy I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący SSR Maja Snopczyńska
Protokolant Agnieszka Ząbkiewicz
po rozpoznaniu w dniu 17 września 2019 roku w Świdnicy
sprawy z powództwa (...) S.A. w B.
przeciwko D. K.
o zapłatę 6 592, 17 zł
powództwo oddala
Sygn. akt I C 827/19
UZASADNIENIE
Strona powodowa (...) SA w B. w pozwie skierowanym przeciwko pozwanemu D. K. wniosła o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym na podstawie przedłożonego weksla, domagając się zasądzenia od pozwanego kwoty 6.592,17 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi od dnia 14 października 2018 roku oraz kosztami procesu według nom przepisanych, w tym kosztami zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podniosła, że pozwany zobowiązał się poprzez podpisanie weksla dnia 2 lutego 2016 roku do zapłaty w dniu 13 października 2018 roku kwoty wskazanej na wekslu; pozwany podpisał kalendarz spłat znał wysokość swojego zobowiązania i termin spłaty.
Pozwany nie stawił się na rozprawę i nie zajął stanowiska w sprawie.
W toku postępowania Sąd ustalił
następujący stan faktyczny:
W dniu 1 lutego 2016 roku pozwany D. K. zawarł ze stroną powodową (...) SA w B. umowę pożyczki gotówkowej nr (...)- (...).
Zgodnie z treścią umowy pozwany miał otrzymać pożyczkę w kwocie 4.000 zł. Pozwany miał zwrócić kwotę pożyczki w 48 miesięcznych ratach po 273 zł.
Łącznie pozwany miał zwrócić stronie powodowej kwotę 13.104 zł, w tym 7.497 zł kosztów ubezpieczenia, 759 zł opłaty przygotowawczej, 848 zł wynagrodzenia umownego. Ubezpieczenie obejmowało życie i zdrowie ubezpieczanego, zakres obejmował wystąpienie w okresie ubezpieczenia śmierci lub całkowitej niezdolności do pracy. Okres ochrony ubezpieczeniowej równy jest okresowi na jaki została zawarta umowa pożyczki.
Zabezpieczeniem pożyczki był weksel in blanco wystawiony przez pozwanego.
Zgodnie z pkt 11.2. b umowy pożyczkodawca mógł do sumy wpisanej na wekslu pożyczkodawca mógł naliczyć i wpisać kwotę w wysokości do 20 % z pozostałej do zapłaty całkowitej kwoty do zapłaty tytułem poniesionych kosztów windykacji, nie więcej niż faktycznie poniesione przez pożyczkodawcę koszty tej windykacji.
DOWÓD: umowa pożyczki gotówkowej z 1 II 2016 r z zał. k. 20-27
kalendarz spłat k. 28
deklaracja wekslowa k. 29
Pismem z dnia 13 września 2018 roku strona powodowa wypowiedziała umowę pożyczki, wskazując, że na dzień 13 września 2018 roku do zapłaty pozostało 5.436 zł pożyczki, 1087,20 zł kwoty obliczonej na podstawie pkt 11.2 b umowy i 68,97 zł odsetek.
DOWÓD: wypowiedzenie umowy pożyczki k. 7
Strona powodowa wypełniła wystawiony przez pozwanego weksel in blanco na kwotę 6592,17 zł z terminem płatności przewidzianym na dzień 13 października 2018 roku.
DOWÓD: weksel k. 6
W tak ustalonym stanie faktycznym
Sąd zważył:
Powództwo podlegało oddaleniu.
Zgodnie z treścią art. 339 §1 i2 kpc kiedy pozwany nie stawi się na termin rozprawy i nie złoży odpowiedzi na pozew, Sąd wydaje wyrok zaoczny przyjmując za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie i pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Tym samym sąd – nawet wydając wyrok zaoczny – ma obowiązek badać, czy okoliczności przytoczone w pozwie nie budzą uzasadnionych wątpliwości lub czy nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa.
Strona powodowa dochodząc kwoty żądanej pozwem powołała się na weksel podpisany przez pozwanego. Jednak podkreślić wymaga, że zgodnie z wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 13 września 2018 roku (w sprawie C-176/17 dotyczącej strony powodowej) wynika, że sąd rozpoznając pozew dotyczący wierzytelności powstałej z umowy kredytu konsumenckiego ma obowiązek zbadać potencjalnie nieuczciwy charakter warunków tej umowy. Tym samym do rozpoznania sprawy nie wystarczy przedłożenie samego weksla, lecz należy także przeanalizować treść umowy.
Zgodnie z treścią art. 720 kc przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy. Szczegółowo prawa i obowiązki stron zostają zazwyczaj uregulowane w umowie pożyczki. Ponadto – skoro umowa została zawarta przez stronę powodową jako przedsiębiorcę a pozwanym jako konsumentem – zastosowanie w niniejszej sprawie znajda przepisy ustawy z 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim.
Analizując treść umowy zauważyć należy, że porównanie łącznej kwoty która została naliczona do spłaty (13.104 zł) z kwotą udzielonej pożyczki (4.000 zł) budzi poważne wątpliwości w świetle przepisów o zobowiązaniach umownych i ochronie konsumenta przed niedozwolonymi klauzulami umownymi. Zgodnie bowiem z treścią art. 385 1§ 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy; nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Zaznaczyć należy, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów stale piętnuje generowanie dodatkowych kosztów stosowane przez podmioty udzielające pożyczek, gdyż koszty te nie odzwierciedlają faktycznie poniesionych kosztów obsługi pożyczki. Rażące naruszenie interesów konsumenta stanowi niewątpliwie nieusprawiedliwiona dysproporcja praw i obowiązków na niekorzyść konsumenta.
W umowie znajdują się dwie klauzule, które należy uznać za abuzywne.
Pierwsza dotyczy zapisów związanych z kosztami windykacji. Z wezwania do zapłaty wynika, że do zapłaty wskazując, że na dzień 13 września 2018 roku pozostało 5.436 zł pożyczki, 1087,20 zł kwoty obliczonej na podstawie pkt 11.2 b umowy i 68,97 zł odsetek. Zgodnie z pkt 11.2. b umowy pożyczkodawca mógł do sumy wpisanej na wekslu mógł naliczyć i wpisać kwotę w wysokości do 20 % z pozostałej do zapłaty całkowitej kwoty do zapłaty tytułem poniesionych kosztów windykacji, nie więcej niż faktycznie poniesione przez pożyczkodawcę koszty tej windykacji. Wskazać należy, że takie obciążenie pozwanego kwotą 1087,20 zł tytułem kosztów windykacji bez ich wykazania i bez uzależnienie ich poniesienia jest klauzulą abuzywną.
Kolejny klauzula abuzywna dotyczy zapisów związanych z ubezpieczaniem. Jak wynika z treści umowy pożyczkobiorca został obciążany kwotą 7.497 zł kosztów ubezpieczenia, zaś ubezpieczenie obejmowało życie i zdrowie ubezpieczanego (wystąpienie w okresie ubezpieczenia śmierci lub całkowitej niezdolności do pracy), a okres ochrony ubezpieczeniowej równy jest okresowi na jaki została zawarta umowa pożyczki. Wskazać należy, ze zapisy takie nie dotyczą świadczenia głównego (bo jest nim pożyczka). Ponadto zapisy te są niekorzystne dla pożyczkobiorcy są rażąco sprzeczne z dobrymi obyczajami. Składka na umowę ubezpieczania w kwocie prawie dwukrotnie wyższej niż pożyczka jest niedopuszczalna.
Na podobnym stanowisku stanął Sąd Okręgowy w Świdnicy w sprawie II Ca 840/18 (rozpoznając apelację strony powodowej (...) SA), wskazując w uzasadnieniu, że ustalone „ubezpieczenie do zawartej umowy pożyczki, które przekracza 158% sumy tej pożyczki, uzasadniało zastosowanie przepisu art. 385 1 § 1 kc”.
Podkreślić także należy, że w żaden sposób nie wykazano, że wyżej wskazane zapisy umowy zostały z pozwanym indywidualnie ustalenie i negocjowane. Jaka wynika z doświadczenia życiowego osoba pośrednicząca w zawieraniu umowy przedstawia konsumentowi gotową umowę, którą pożyczkobiorca podpisuje. Ponadto zapisy te nie stanowią postanowień określających główne świadczenia stron, co nakazuje uznać, że wobec stwierdzenia ich abuzywności nie wiążą pozwanego.
Tym samym skoro z pisma strony powodowej z dnia 13 IX 2018 roku wynika, że do zapłaty pozostała kwota należności głównej 5.436 zł, to mając na uwadze wysokość kwoty naliczonej do zapłaty w umowie (łącznie 13.104 zł) ustalić należało, że pozwany spłacił do dnia sporządzenia pisma kwotę 7.668 zł. Po odjęciu kwot wynikających z klauzul abuzywnych wynika, że pozwany spłacił już zobowiązanie wynikające z umowy.
W zawiązku z powyższym na podstawie powołanych przepisów powództwo oddalono.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Rejonowy w Świdnicy
Osoba, która wytworzyła informację: Maja Snopczyńska
Data wytworzenia informacji: