Portal Orzeczeń Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Świdnicy

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 listopada 2015r.

Sąd Rejonowy w Świdnicy I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący SSR Maja Snopczyńska

Protokolant Monika Żuberek

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2015r. w Świdnicy

sprawy z powództwa P. K.

przeciwko MetLife Towarzystwu (...) S.A w W.

o zapłatę kwoty 1.366,11 zł

I.  zasądza od strony pozwanej M. Towarzystwa (...) S.A w W. na rzecz powoda P. K. kwotę 1.366,11 zł (jeden tysiąc trzysta sześćdziesiąt sześć złotych jedenaście groszy) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 30.01.2015r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 227 zł tytułem kosztów procesu w tym kwotę 180 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 1923/15

UZASADNIENIE

Powód P. K. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej M. Towarzystwo (...) kwoty 11366,11 złotych z odsetkami ustawowymi od 30 stycznia 2015 roku do dnia zapłaty oraz kosztami procesu w tym koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, w okresie od 30 XI 2011r do 29 I 2015r powód posiadał wykupioną u strony pozwanej polisę na życie; w okresie obowiązywania umowy powód zgromadził kwotę 2737,73 zł, zaś po rozwiązaniu polisy powód otrzymał kwotę 1371,62 zł, zaś kwota 1366,11 zł została pobrana tytułem opłaty za wykup; zapis umowy dotyczący tej opłaty został uznany za klauzulę niedozwoloną (nr (...)).

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła oddalenie powództwa, podnosząc, że strony łączyła standardowa umowa ubezpieczenia na życie nie związana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, w ramach tej umowy powód nie wchodził w posiadanie jakichkolwiek jednostek uczestnictwa ofiarowanych przez fundusz kapitałowy, umowa nie łączyła się z żadnym programem inwestycyjnym; tym samym bezpodstawne jest twierdzenie powoda, że zgromadził na koncie kwotę 27373,37 zł, po rozwiązaniu umowy zgodnie z art. 813 §2 kc powodowi przysługiwał jedynie roszczenie o zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej, powód nie był uprawniony do otrzymania kwoty 1371,62 zł, gdyż składka miesięczna wynosiła znacznie mniej; §15 (...), przyznaje powodowi szersze uprawnienia niż art. 813 kc i w związku z tym nie może być uznany za klauzulę niedozwoloną.

W (...) SĄD USTALIŁ

NASTĘPUJĄCY STAN FAKTYCZNY:

W dniu 30 listopada 2011 roku strony zawarły umowę ubezpieczenia na życie i dożycie Polisa na D. Ż.. Okres ochrony wynosi 25 lat, suma ubezpieczenia na życie 10.000 zł, na dożycie – 20.000 zł, zaś na wypadek śmierci – 120.000 zł; składki wynosiły łącznie 186,60 zł.

DOWÓD: polisa k. 7

Umowa została rozwiązana z dniem 29 stycznia 2015 roku.

BEZSPORNE

Po rozwiązaniu umowy umowa ubezpieczenia została wykupiona i dokonano jej rozliczenia w następujący sposób: 1366,11 zł potrącono tytułem wartości wykupu, 5,51 zł potrącono tytułem udziału w zysku, zaś kwotę (...),62 przelano powodowi.

DOWÓD: pismo strony pozwanej z 2 II 2015r k. 8

Powód wezwał stronę pozwaną do zapłaty spornej kwoty. Strona pozwana odmówiła powołując się na (...), wskazując, że umowa łącząca strony była umową ze zdefiniowanym świadczeniem, którego wyplata miała nastąpić 29 XI 2036r; jest to ubezpieczenie wieloletnie i zostało tak skonstruowane, że większość kosztów jest pokrywana ze składki w pierwszych latach ubezpieczenia i wcześniejsze zerwanie umowy jest niekorzystne z punktu widzenia klienta; nie została naliczona opłata likwidacyjna.

DOWÓD: wezwanie do zapłaty k. 9-10

Pismo strony pozwanej k. 11

W TAK USTALONYM STANIE FAKTYCZNYM

SĄD ZWAŻYŁ:

Powództwo jest zasadne.

Powód dochodząc kwoty żądanej pozwem podnosił, iż strony łączyła umowa ubezpieczenia na życie z dnia 30 listopada 2011 roku, w okresie obowiązywania umowy powód zgromadził kwotę 2737,73 zł, zaś po rozwiązaniu polisy powód otrzymał kwotę 1371,62 zł, zaś kwota 1366,11 zł została pobrana tytułem opłaty za wykup; zapis umowy dotyczący tej opłaty został uznany za klauzulę niedozwoloną (nr (...)).

Zgodnie z art. 805 kc przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Zaś zgodnie z art. 830 kc przy ubezpieczeniu osobowym ubezpieczający może wypowiedzieć umowę w każdym czasie z zachowaniem terminu określonego w umowie lub (...).

Strona pozwana nie kwestionowała faktu zawarcia umowy; podniosła, że strony łączyła standardowa umowa ubezpieczenia na życie nie związana z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, zaś po rozwiązaniu umowy zgodnie z art. 813 §2 kc powodowi przysługiwał jedynie roszczenie o zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej, powód nie był uprawniony do otrzymania kwoty 1371,62 zł, gdyż składka miesięczna wynosiła znacznie mniej; § 15 (...), przyznaje powodowi szersze uprawnienia niż art. 813 kc i w związku z tym nie może być uznany za klauzulę niedozwoloną.

W związku z powyższym bezspornym było, że strony łączyła umowa ubezpieczenia na życie oraz fakt potrącenia przy rozliczeniu po rozwiązaniu umowy kwoty 1366,11 zł tytułem wartości wykupu. Tym samym spór dotyczył jedynie prawidłowości potrącenia opłaty za wykup.

Powoływany przez strony zapisy umowy budzi poważne wątpliwości w świetle przepisów o zobowiązaniach umownych i ochronie konsumenta przed niedozwolonymi klauzulami umownymi. Zgodnie bowiem z treścią art. 385 ¹§ 1 k.c. postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy; nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Powód przedstawiając pismo strony pozwanej z dnia 2 lutego 2015 roku wykazał, że z kwoty, która powinny zostać zwrócone po rozwiązaniu umowy potrącono wartość wykupu w kwocie 1366,11 zł. Tym samym zgodnie z art. 6 kc to na stronie pozwanej spoczywał obowiązek wykazania zasadności takiego potrącenia. Z przedłożonej do akt sprawy umowy zawartej przez strony (polisa (...)) nie wynika, aby ubezpieczyciel miał prawo do potrącenia jakiś kwot przy rozwiązaniu umowy przez ubezpieczającego. Taki zapis wraz z tabelami znajduje się wprawdzie w OWU, lecz – jak słusznie podnosił pełnomocnik strony pozwanej – te (...) nie obowiązywały w chwili zawierania spornej umowy. Tym samym nie można uznać, aby strona pozwana wykazała, że w chwili zawierania spornej umowy obowiązywały jakiekolwiek warunki umów, które wprowadzałyby opłatę którą powinien zostać obciążony ubezpieczający.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ostatnim czasie kosztami wykupu polisy ubezpieczeniowej zajmował się UOKiK (zarzuty dotyczyły także strony pozwanej). Jak wynika z komunikatu prasowego wdanego przez UOKiK 19 X 2015r wynika, że kolejne postępowania zakończyły się przyjęciem zobowiązań ubezpieczycieli do obniżenia opłat likwidacyjnych. „UOKiK zarzucił siedemnastu towarzystwom ubezpieczeniowym, że wprowadzając opłaty likwidacyjne przerzucają na konsumentów koszty początkowe zawarcia ubezpieczenia - głównie wynagrodzenie pośredników ubezpieczeniowych. W ocenie (...) powinny one obciążać w głównej mierze ubezpieczycieli, a ich poniesienie stanowi zwyczajne ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. (…) Decyzje UOKiK nie wyczerpują możliwości dochodzenia przez konsumentów swoich praw na drodze indywidualnej. Przypominamy również, że w ocenie UOKiK przedsiębiorcy powinni umożliwiać konsumentom bezkosztowe odstąpienie od umowy zawartej w wyniku nieuczciwej sprzedaży - bez ponoszenia opłat likwidacyjnych.”1

W decyzji z 14 X 2015r nr (...) Prezes UOKiK zajął się problematyką opłat likwidacyjnych z tytułu rozwiązania umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi stosowanymi właśnie przez stronę pozwaną. W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że „MetLife Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. zawiera z konsumentami umowy ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym. Podstawą zawierania takich umów są ogólne warunki ubezpieczenia, których integralną częścią są tzw. Tabele wskaźników wykupu. W tabelach tych określone są wskaźniki wykupu. Wskaźniki te są różne w zależności od okresu trwania umowy. Stosowanie przez MetLife wskaźników powoduje, iż z chwilą rozwiązania umowy należne konsumentowi świadczenie całkowitego wykupu pomniejszane jest o określony procent wartości jednostek zgromadzonych przez konsumenta na rachunku ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych.” UOKiK podkreślił, że takie klauzule powodują niedopuszczalne przeniesienie na konsumentów ryzyka prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. UOKiK szeroko odniósł się do definicji dobrych obyczajów, które są naruszane w przypadku wprowadzenia opłaty likwidacyjnej oraz sprzeczności takiej klauzuli z art. 830 kc. Wobec opublikowania tego uzasadnienia na stronach internetowych (...), nie zachodzi potrzeba ich przytaczania. Jednak nie można nie zacytować stanowiska, że „Stosowanie mechanizmów wykupu skutkujących pomniejszaniem świadczenia wykupu w nieuczciwy sposób powoduje „zatrzymanie” konsumenta przy umowie wyłącznie za pomocą swoistej sankcji ekonomicznej, a nie np. poprzez atrakcyjność oferowanych produktów. Poprzez zastosowanie wskazanego powyżej postanowienia konsument może albo kontynuować ubezpieczenie i płacić składki pomimo, że tego nie chce albo zrezygnować z ubezpieczenia i utracić całość lub znaczną część środków finansowych zgromadzonych na wszystkich rachunkach. De facto więc wskutek zastosowania analizowanych w niniejszym postępowaniu postanowień umownych konsument może być pozbawiony faktycznej możliwości rozwiązania umowy.”2

Wprawdzie cytowana decyzja dotyczy innego okresu działalności strony powodowej niż data zawarcia spornej umowy i jedynie umów ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym, lecz nie zmienia to faktu, że w niniejszej sprawie jest analogiczna sytuacja. Sama strona pozwana w piśmie kierowanym do powoda z dnia 3 lipca 2015 roku wskazała, że umowa łącząca strony była umową ze zdefiniowanym świadczeniem, którego wyplata miała nastąpić 29 XI 2036r; jest to ubezpieczenie wieloletnie i zostało tak skonstruowane, że większość kosztów jest pokrywana ze składki w pierwszych latach ubezpieczenia i wcześniejsze zerwanie umowy jest niekorzystne z punktu widzenia klienta. Niewątpliwie takie postanowienia uznał za klauzule niedozwolone UOKiK.

Tym samym żądanie powoda należało uznać za zasadne.

Za zwłokę w zapłacie należności zgodnie z treścią art. 481 kc wierzycielowi przysługują odsetki w wysokości ustawowej, chyba że strony w umowie zastrzegły inaczej.

Mając powyższe na uwadze na podstawie powołanych przepisów zasądzono na rzecz powoda od strony pozwanej kwotę 1366,11 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 30 stycznia 2015r do dnia zapłaty.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 kpc mając na względzie wynik procesu i koszty poniesione przez stronę powodową w kwocie 227,00 zł (w tym 30 zł opłaty od pozwu, 180 zł wynagrodzenia pełnomocnika, 17 zł opłaty do pełnomocnictwa).

1 Komunikat prasowy UOKiK z dnia 19 X 2015 opublikowany na stronach UOKiK

2 Decyzja UOKiK z dnia 14 X 2015 opublikowana na stronach UOKiK